Ergens in de Peel onder Asten en Someren begint de Aa. Nog net op de grens met Limburg vormen kabbelende stroompjes het prille begin.
Is het bij Ommel, of Nederweert? Niemand kan precies aangeven welke van de talrijke stroompjes het echte begin is.
Al vanaf de laatste ijstijd, zo’n tienduizend jaar geleden, stroomt het water vanuit het sponsachtige hoogveen van de Peel door het Aadal naar ‘s-Hertogenbosch. Daar stroomt ze samen met de Dommel in de Dieze verder naar de Maas. Nu zo’n 70 km lang, vroeger met zijn ontelbare en grillige bochten wel 200 km.
Het leven in een beekdal is anders dan elders, want waar water stroomt, is leven. Dat wisten onze verre voorouders maar al te goed. Op de hogere gronden dicht bij de Aa vestigden zich mensen. Zo ontstond er een parelsnoer van dorpjes. De mensen profiteerden er van het goede dat de Aa te bieden had zoals visserij, een vaarweg en locatie voor watermolens. Het water was ook meermalen een bron van verdriet door overstromingen en verdrinking (bewust en onbewust).
Eeuwenlang was het water schoon en vol leven.
In het midden van de vorige eeuw werd het een open riool. Door de lozingen, o.a. van de textielfabrieken in Helmond, kon de beek elke dag een andere kleur hebben.
Toen kwam de bewustwording dat we zo niet met de natuur om moeten gaan. Inmiddels heeft het Aadal dankzij allerlei beekdalprojecten weer veel van haar natuurlijke schoonheid terug. Zo zijn de ontwikkelingen in het Aadal een afspiegeling van veranderingen in de maatschappij.
Bernard Vissers opgegroeid op het Havelt, aan de rand van het Aadal in Veghel
raakte in 1974 tijdens een projectstudie geïnteresseerd in het wel en wee van de Aa en het Aadal. Het heeft hem nooit meer losgelaten. Heel wat verhalen heeft hij gevonden in de archieven, maar nog boeiender zijn de verhalen die hij heeft opgetekend van de mensen die met de Aa van doen hadden.
Op dinsdag 19 maart vertelt Bernard Vissers over het verleden, het heden en de toekomst van de Aa.
U bent welkom in het Jan Visser Museum, Helmond, inloop vanaf 19.30u.
Tijdens de inloop draait een diaserie met recente sfeerbeelden van de Aa en haar vele zijbeken. De afgelopen twee jaar heeft hij die gemaakt tijdens zijn wandel-en fietstochten langs oevers van de Aa van Asten tot Den Bosch.
De lezing is voor leden gratis. Niet leden betalen € 5,00.
Aanmelden vóór 16 maart via info@heemkundekringhelmont.nl of 0492-474745.
N.B. Dinsdag 26 maart ledenvergadering
|